هدف کلی این پژوهش ارزیابی نظام ترویج کشاورزی کشور می باشد. برای گردآوری داده ها از روش پیمایشی و ابزار پرسشنامه استفاده شده است. روایی پرسشنامه توسط پانل متخصصان و صاحبنظران ترویج کشاورزی مورد تایید قرار گرفت. ضریب اعتبار پرسشنامه نیز با استفاده از آزمون کرونباخ آلفا برابر 79/0 بدست آمد. جامعه آماری شامل کلیه کارگزاران ترویج (کارشناسان دارای پست کارشناسی و مدرک تحصیلی لیسانس و بالاتر) شاغل در معاونت ترویج و نظام بهره برداری می باشند که در شش اداره یا دفتر جداگانه، ستاد معاونت و گروه تلویزیونی جهاد مشغول به کار هستند (N=242). از این میان تعداد 159 نفر با استفاده از جدول کرجیک و مورگان (1970) به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای بعنوان نمونه آماری انتخاب شدند و در نهایت 147 پرسشنامه جمع آوری و تجزیه و تحلیل شد ((n=147. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که خدمات ترویج کشاورزی از لحاظ فعالیت های ترویجی نسبت به سایر مولفه ها ساختار تشکیلاتی و اجرایی، ارزشیابی و نظارت، پیوند ترویج با سایر موسسات و برنامه ریزی) دارای وضعیت بهتری می باشد به طوری که این نظام در فعالیت های ترویجی (پوشش آموزشی و ترویجی، استفاده از روش های آموزشی موثر وتناسب محتوای برنامه با زمینه فعالیت کشاورزان) بیشترین موفقیت و در برنامه ریزی کمترین میزان موفقیت را داشته است. همچنین یافته ها نشان داد که هر چه سطح تحصیلی کارشناسان افزایش یافته، دیدگاه آنان نسبت به فعالیت های ترویجی نامساعدتر شده است. متغیرهای مستقل سابقه کار، سن افراد و رضایت شغلی آنان در مجموع می توانند 3/33 درصد از دیدگاه کارگزاران را نسبت به وضعیت نظام ترویج کشاورزی ایران پیش بینی نمایند. در ارزیابی کلی نظام ترویج ایران، اکثریت کارگزاران (84%)، بازنگری اساسی در نظام ترویج ایران را تایید نموده اند.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

برنامه ریزی در نظام ترویج کشاورزی برای توسعه ی نظام مند و متعادل آن در راستای دست یابی به امنیت غذایی نیازمند شناسایی، تبیین و ارائه ی راهبردهای سازگار با محیط درونی و بیرونی این نظام است. از این رو، هدف پژوهش پیش رو، شناسایی، تبیین و ارائه ی راهبردهایی در جهت بهبود عملکرد نظام ترویج برای دست یابی به امنیت غذایی بود. جامعه ی آماری تحقیق 130 تن از سیاستگذاران و صاحب نظران ترویج و توسعه ی کشاورزی کشور بودند که سرشماری شدند. برای انجام پژوهش، راهبردهای موردنظر از طریق روش دلفی در سه دور شناسایی و بررسی و پالایش شدند. سپس با استفاده از فن و روش تحلیل محتوا در دو مقوله ی اصلی راهبردهای کلان و محلی طبقه بندی شد. راهبردهای کلان در سه مقوله ی فرعی ساختاری، زیرساختی و فرهنگی و راهبردهای محلی نیز، در چهار مقوله ی فرعی ساختاری، زیرساختی، تحقیقات و فرهنگی جای گرفت. در نهایت برای ارائه ی یک الگوی جامع از راهبردهای بهبود عملکرد نظام ترویج برای دست یابی به امنیت غذایی از نرم افزار Nvivo بهره گرفته شد. یافته های به دست آمده از نرم افزار نشان داد آموزش نیروی انسانی ترویج در زمینه ی امنیت غذایی، توجه به نیازهای محسوس و نامحسوس بهره برداران، شفاف سازی حیطه های عملکردی نظام ترویج برای حرکت در راستای امنیت غذایی، ارتقاء دانش و به روز رسانی آموزش ها برابر و سازگار با استانداردهای جهانی امنیت غذایی از بارزترین راهبردهای بهبود عملکرد ترویج کشاورزی برای دست یابی به امنیت غذایی است.